اولویت اصلی در هر سیستم بهداشتی ارائه دارو به عنوان یک محصول استراتژیک است. در شرایط فعلی یعنی یک جامعه آگاه از سلامتی، مدیریت زنجیره های تأمین دارویی پیچیده‌تر شده‌است زیرا این امر منافع انسان را محقق می‌کند و نیاز به مشارکت ذینفعان مختلف مانند تولیدکنندگان دارو، عمده فروشان، توزیع کنندگان، مشتریان،ارائه دهندگان خدمات اطلاعاتی و آژانس های نظارتی دارد. تحقیقات محدودی در زمینه زنجیره های تأمین دارویی در دسترس است. شرکت های دارویی، یعنی مهم‌ترین بازیگر زنجیره تامین دارو، در معرض خطرات زیادی قرار دارند. این خطرات باعث کمبود کیفیت و کمبود عرضه دارو وعدم تحویل آنها به مکان دقیق و مشتریان و در زمان مناسب می شود.
با هم ببینیم که در این شرایط، مدیریت زنجیره تامین و توزیع مناسب، چیست و چه اهمیتی دارد؟
زنجیره تامین چیست؟
زنجیره تأمین مجموعه ای از بازیگران، فرآیندها، اطلاعات و منابع است که مواد اولیه و اجزای سازنده را به محصولات یا خدمات نهایی منتقل کرده و به مشتریان تحویل می‌دهد. این زنجیره شامل تأمین کنندگان، واسطه ها، ارائه‌دهندگان خدمات شخص ثالث و مشتریان است. همچنین شامل کلیه فعالیت های تدارکات، عملیات تولید و فعالیت های بازاریابی، فروش، طراحی محصول، امور مالی و فناوری اطلاعات می‌باشد.
ارزش زنجیره تامین
مدیریت زنجیره تأمین به عنوان ادغام فرآیندهای اصلی کسب و کار سراسر زنجیره جهت تامین و تولید ارزش برای مشتریان و سهامداران تعریف شده‌است. در واقع مدیریت زنجیره تامین در یک مدل تجاری کارآمد، عرضه و تقاضا را در داخل و بین شرکت ها ادغام می‌کند.
شورای متخصصان مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت زنجیره تأمین را برنامه ریزی و مدیریت کلیه فعالیت های مربوط به تأمین منابع، خرید، تبدیل و کلیه فعالیت های لجستیکی را تعریف می‌کنند. جنبه های مختلف ارزیابی در زنجیره تأمین وجود دارد.
از بین بردن نقاط ریسک، ایجاد تعادل بین کوچک‌ترین هزینه مواد و حمل و نقل، بهینه سازی جریان تولید، حفظ ترکیب مناسب و محل کارخانه ها و انبارها، تجزیه و تحلیل مسیریابی خودرو، برنامه ریزی پویا و استفاده بهینه از ظرفیت ها، موجودی ها و کارها از جنبه های اصلی بهینه‌سازی زنجیره تامین است.
همه سهامداران برای ایجاد بهترین روش وغلبه بر موانع موجود در تغییر محیط، باید از پیکربندی و سازگاری مناسب استفاده کنند. زنجیره تأمین دارویی باید داروها را به مقدار مناسب، با کیفیت قابل قبول، در مکان مناسب، در زمان مناسب و با هزینه بهینه ارائه دهد تا با اهداف سیستم بهداشتی مطابقت داشته باشد وهمچنین منافع آن را برای سهامداران خود به همراه داشته‌باشد.
مزایای مدیریت زنجیره تأمین
مدیریت زنجیره تأمین در صنعت داروسازی می‌تواند سازمان را برای استفاده بهتر از دارایی ها و منابع، ایجاد سود، افزایش ارزش سهامداران و پاسخ خوش بینانه به تقاضای مشتری، نوسازی کند. مدیریت موثر زنجیره تأمین می تواند تقریباً کلیه فرآیندهای تجاری مانند صحت داده ها، کاهش پیچیدگی عملیاتی، انتخاب تأمین کننده، خرید، انبارداری و توزیع را تحت تأثیر قرار داده و توسعه دهد. از دیگر مزایای آن می توان به این موارد اشاره کرد:
الف) پاسخ سریع
ب) زمان کوتاه‌تر
ج) بهره وری بیشتروهزینه های کمتر
د) کاهش موجودی کالا در کل زنجیره
ه) دقت پیش بینی بهبود یافته
و) تأمین کنندگان کمتر و چرخه برنامه ریزی کوتاه‌تر
زنجیره تأمین در صنعت داروسازی
پس از لانچ شدن یک دارو به عنوان محصول، اهداف، محرک ها و محدودیت های کاملاً متفاوتی غالب می‌شوند. زنجیره تأمین دارویی شامل چندین سازمان دولتی، بیمارستانها، کلینیک ها، تولیدکنندگان دارو، توزیع کنندگان دارو، زنجیره داروخانه، خرده فروشان، سازمان های تحقیقاتی و یا غذا و دارو است.
علاوه بر موارد پیچیده، همان زنجیره تأمین مسئول توزیع داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه (داروهای OTC)، داروهای ژنریک و همچنین داروهای بیولوژیکی است که نیازهای مختلف برای جابجایی و تحقق اهداف عملیاتی دارند.
در واقع، سازمان های متعدد دیگر مانند شرکت های بیمه، سازمان های مدیریت مراقبت های بهداشتی و GPO نیز وجود دارند که پیچیدگی را بیشتر می‌کنند. به دلیل اهداف تجاری بسیار متفاوت، این سازمان‌ها کار مدیریت زنجیره تأمین را دشوارتر می‌کنند. علاوه بر این، به دلیل ماهیت نظارتی صنعت و ادغام های متعدد برای کسب تخصص بیشتر تحقیق و توسعه، بسیاری از شبکه های عرضه دارویی به جای کنترل برنامه ریزی برای عملکرد مطلوب، به روشی کنترل نشده رشد کرده‌اند.
مسائل اصلی مربوط به زنجیره تأمین دارویی
اول: مسائل مربوط به جعل و تقلب کالا
دوم: واکنش نامطلوب دارو به بیماران
سوم: مشکلات ناشی از فعالیت های موجود در خود زنجیره تأمین
چهارم: موارد مربوط به تولید مانند مخلوط کردن مواد اولیه و ورودی نادرست، یا آلودگی متقاطع به دلیل تولید بیش از حد یک دارو در همان مرکز، یا برچسب گذاری نامناسب روی محصول نهایی
پنجم: مسائل خرده فروشی مثلاً کنترل دما نامناسب
ششم: مشکلات حمل و نقل ناشی از سو استفاده، کنترل نامناسب دما و استفاده از حالت حمل و نقل نامناسب
هفتم: موارد ذخیره و انبار مانند استفاده از کنترل های نامناسب دما و مخلوط کردن محصولات با مواد اولیه
هشتم: مسائل مربوط به تأمین کنندگان مواد اولیه مانند مواد اولیه تهیه شده نادرست، مواد اولیه با سطح ناخالصی بالا و برچسب گذاری اشتباه محموله های مواد اولیه
چالش های موجود در زنجیره تأمین دارویی
اول. عدم هماهنگی
دوم. مدیریت موجودی کالا
سوم. اطلاعات تقاضای غایب
چهارم. وابستگی به منابع انسانی
پنجم. مدیریت سفارش
ششم. جلوگیری از کمبود
هفتم. انقضا
هشتم. مدیریت انبار
نهم. کنترل دما
دهم. دید حمل و نقل
عدم رعایت مصرف در داروهای نسخه‌ای
پزشکان و متخصصان مراقبت های بهداشتی، همواره مشکل عدم پایبندی به نسخه را تأیید کردند. به گفته کارشناسان،عدم پایبندی به نسخه می تواند به اشکال زیر ظاهر شود:
آ. خاتمه مصرف دارو پس از علائم عمده فروکش می‌کند.
ب. خوددرمانی با داروهایی که از موارد قبلی بیماری باقی مانده‌است.
این روش‌ها عوارض سو متعددی را برای بیماران و تولیدکنندگان دارو نشان می‌دهد:
اول. خوددرمانی و مشکلات مرتبط با آن.
دوم. گسترش بیماری مسری به دلیل درمان ناقص.
سوم. نشت درآمد.
چهارم. داده های نادرست برای تجزیه و تحلیل کلان گسترش بیماری و اثربخشی دارو
صلاحیت تأمین کننده
تأمین کننده، شخص یا سازمانی است که کالایی یا خدماتی مورد نیاز را فراهم می‌کند. از آنجا که محصولات و خدمات بسیاری به صنعت داروسازی ارائه می‌شود، دامنه این فرآیند به طور گسترده‌ای گسترش یافته‌است. تامین کنندگان، واجد شرایط و بسیار متفاوت از یکدیگر هستند و از این رو روش باید بسته به اهمیت ماده و تأثیر آن بر محصول تنظیم شود. درک بالایی از ماهیت محصول عرضه شده به این فرآیند کمک می‌کند.
روش عملیاتی استاندارد ( Standard Operating Procedure یا SOP ) برای صلاحیت تأمین کننده
دامنه SOP به مواد جدیدی که از یک فروشنده جدید خریداری می شود، مواد موجود از یک فروشنده جدید و مواد جدید از یک فروشنده موجود گسترش می‌یابد. این دامنه همچنین شامل ارائه دهندگان خدمات مختلف است. مسئولیت این فرایند با بخش خرید است تا فروشندگان محصولات و خدمات مورد نیاز را پیدا کند. همچنین پرسنل کنترل کیفیت، وظیفه آزمایش و تأیید نمونه مواد تأمین کننده مورد بررسی را دارند.
کلام آخر
در زنجیره تأمین، عملکرد شرکت های دارویی به عنوان یک بازیگر اصلی تأثیر قابل توجهی بر کارایی مدیریت زنجیره تأمین دارد. شناسایی خطر و جلوگیری از آنها در شرکت های داروسازی نه تنها می تواند منجر به بهینه سازی فرآیند، افزایش بهره وری و کاهش خطر تجاری شود، بلکه به سیستم های بهداشتی برای دستیابی به اهداف مدیریت زنجیره تامین نیز کمک می‌کند.
در دسترس بودن، کیفیت و مقرون به صرفه بودن یعنی صلاحیت تأمین کننده و طی فرآیند پیچیده‌ی طراحی کیفیت مناسب محصول و خدمات بسیار اهمیت می‌یابد. هر مرحله در این فرآیند حیاتی است و باید دنبال شود. از طرفی یک روش اطلاعاتی خوب که به اشتراک گذاری اطلاعات بین تأمین کننده و کاربر نهایی است، می تواند به صلاحیت تأمین کننده رضایت بخش منجر شود.
0 نظر