| صنایع | | سلامت |

اصول اساسی 10 فرمولاسیون کازمتیک

اصول اساسی 10 فرمولاسیون کازمتیک
ریحانه کیا
نویسنده ریحانه کیا

فرمولاسیون هنر خلق محصول از مواد اولیه است وگرنه مواد اولیه را که می توان روی برچسب محصولات هم خواند. درست کردن خیلی از محصولات دشوار است و اصلا من و شمای نوعی از رمز و راز شرکت سازنده خبر نداریم و همین مزیت اقتصادی آن ها است اما برخی محصولات ساده را می توانیم بسازیم.

اگر مثل من در کودکی مواد مختلف را مخلوط می کردید تا به یک نتیجه خوب برسید یا برایتان جالب است که کمی با فرمولاسیون عمومی و پایه برخی کازمتیک ها اشنا شوید، در این مقاله همراه ما شوید. شاید آخر کار یکی را نیز امتحان کردید!

روغن حمام

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
روغن گیاهی 75-95% روغن بادام
نرم کننده 3-10% تری گلیسیرید، روغن معدنی
انتی اکسیدان 1-3% ویتامین E توکوفرول
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
سورفاکتانت/امولسیفایر 1-3% پلی گلیسیریل اولئات
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0% روغن درخت چای

از یک مورد ساده شروع کنیم. فکر نمی کنم از این مورد ساده تر بشود.

برای اینکه روغن حمام بسازید، مواد اولیه خود را انتخاب کنید، همه را در یک بیکر شیشه ای بریزید و تا رسیدن به یک محلول همگن هم بزنید. اخر کار هم مواد نگهدارنده و معطر را اضافه کنید. تمام.

کرم صورت

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 55-75% آب و عصاره های گیاهی
امولسیفایر 2-6% پلی سوربات
نرم کننده 10-35% روغن گیاهی، کره طبیعی
غلیظ کننده 0.1-2% استریل پالمیتات، موم های طبیعی
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
مواد فعال (موثره) 1-10% مواد ضدپیری، مواد روشن کننده پوست
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0% بنزیل الکل-DHA

برای ساخت این مورد، نیاز به تشکیل دو فاز آبی و روغنی دارید.

اول از همه برای تهیه فاز آبی، ماده غلیظ کننده را در آب سرد یا گرم با دمای 75-80 درجه (با توجه به غلیظ کننده ای که انتخاب کرده اید) بریزید و تا رسیدن به یک ژل همگن، همزدن را متوقف نکنید.

فاز روغنی که به طور جداگانه تهیه می شود، شامل امولسیفایر و نرم کننده است که ذوب شده اند و تا همان دمای فاز آبی گرم شده اند. 

این دو فاز را تحت همزن شدید قرار دهید تا وقتی که یک امولسیون تشکیل شود. وقتی امولسیون در حال خنک شدن است، به آرامی مخلوطش کنید.

از آنجا که یک سری مواد مثل مواد موثره، معطر و نگهدارنده حساس هستند و نمی خواهیم خواصشان از بین برود، بعد از خنک شدن مخلوط و رسیدن به دمای 30-40 درجه، آن ها را اضافه می کنیم.

فرمولاسیون محصولات کازمتیک - کرم صورت

شامپو مو

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 60-80% آب و عصاره های گیاهی
سورفاکتانت 15-30% آلکیل سولفونات، کوکو بتائین
تثبیت کننده فوم 1-4% EDTA
غلیظ کننده 0.1-5% زانتان گام، کوپلیمر اکریلات
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
مرطوب کننده 1-5% گلیسیرین، روغن های گیاهی
مواد محافظ مو 1-5% پروتئین ها، پروویتامین B5
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

مواد غلیظ کننده را با  آب به شدت مخلوط کنید تا به یک ژل همگن برسید. بعد سورفاکتانت و دیگر مواد را اضافه کنید و به آرامی مخلوط کنید تا همه یکدست شوند.

حواستان باشد که مواد محلول در روغن مثل روغن های گیاهی باید قبل از اضافه شدن با مقدار کمی سورفاکتانت مخلوط شوند تا دچار مشکل نشویم.

نرم کننده مو

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 60-80% آب و عصاره های گیاهی
سورفاکتانت 2-5% سولفوسوکسینات، کوکو بتائین
سورفاکتانت های نرم کننده(Quats) 5-10% Polyquaternium-10، بنتریمونیوم
غلیظ کننده 0.1-5% زانتان گام، کوپلیمر اکریلات
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
Pearlizer 1-3% گلیکول استئارات IP
مواد محافظ مو 1-5% پروتئین ها، پروویتامین B5
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

دیگر فکر می کنم روند کار دستتان آمده باشد. آب و غلیظ کننده را در یک بیکر شیشه ای با کمک همزن دستی مخلوط کنید تا به یک ژل همگن برسید.

بعد سورفاکتانت و دیگر مواد اولیه را اضافه کنید و تا یکدست شدن به آرامی مخلوط کنید.

خمیر ریش

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 50-70% آب و عصاره های گیاهی
سورفاکتانت/امولسیفایر 5-20% کوکو گلوکز ، پلی سوربات
مرطوب کننده 2-10% EDTA
غلیظ کننده 3-8% اسید استریک
عوامل خنثی کننده Q.S. تری اتانول آمین
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
Film Formers 1-2% پروتئین ها
نرم کننده 2-5% مشتقات لانولین، روغن های گیاهی
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

عوامل خنثی کننده را در آب حل کنید و آن را تا 80 درجه سانتی گراد گرم کنید. سورفاکتانت و عوامل دیگر را نیز تا 80 درجه گرم کنید و به آرامی با فاز آب مخلوط کنید.

در مرحله صابون سازی باید مخلوط را برای 60 دقیقه تحت همزدن آهسته نگه دارید. فقط یادتان نرود که مواد حساس مثل عطر، نگهدارنده و... را بعد از سرد شدن (40 درجه سانتی گراد) اضافه کنید تا خواصشان حفظ شود.

فرمولاسیون پایه محصولات کازمتیک - خمیر ریش

کرم ضد آفتاب

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 50-70%  
امولسیفایر 3-10% پلی سوربات
نرم کننده 3-10% روغن گیاهی، هیدروکربن ها
ضد آفتاب 1-10% تیتانیوم دی اکسید، زینک اکسید
حلال ضد آفتاب 5-10% C12-15 آلکیل بنزوات
غلیظ کننده 0.5-2% استریل پالمیتات ، استیل الکل
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
انتی اکسیدان 1-2% BHT ، عصاره Edelweiss
مرطوب کننده 2-5% گلیسیرین، پروپیلن گلیکول
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0% Paraben-DU

ضد آفتاب ها و فیلترهای UV باید در حلال های مناسب پراکنده بشن و معمولا برای تسهیل کار می توان ضدآفتاب های معدنی از پیش پراکنده شده را تهیه کرد. 

سپس نرم کننده، امولسیفایر و مواد محلول در روغن با هم مخلوط می شوند و در 75-80 درجه ذوب می شوند. 

برای اینکه از ته نشینی رنگدانه ها جلوگیری کنیم، حضور غلیظ کننده ها ضروری است، آن ها به طور جداگانه با آب مخلوط می شوند تا به یک ژل همگن با دمای 80 درجه برسید.

این دو مخلوط را به تدریج با هم ترکیب کنید تا امولسیون تشکیل شود. امولسیون را حین خنک شدن به آرامی مخلوط کنید و وقتی به 30-40 درجه سانتی گراد رسید می توانید مواد حساس را اضافه کنید.

کرم پودر

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 60-80%  
امولسیفایر 1-6% اسید استئاریک، استئارات سوربیتان
نرم کننده 8-20% روغن معدنی، الکل لانولین
غلیظ کننده 0.1-3% زانتان گام
رنگدانه ها 2-10% تیتانیوم دی اکسید، اکسیدهای آهن
پودرهای پرکننده 4-10% تالک، استئارات منیزیم
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
انتی اکسیدان 0.1-1.0% BHT
مرطوب کننده 4-7% گلیسیرین
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

ژل همگنی از آب و غلیظ کننده مثل موارد قبل درست کنید و بعد سایر مواد محلول در آب را اضافه کنید. این فاز آبی را تا 80 درجه سانتی گراد گرم کنید.

رنگدانه ها و پودرها را به خوبی پودر کنید و تحت همزدن شدید به آب اضافه کنید. 

امولسیفایر، نرم کننده و عوامل محلول در روغن، فاز روغنی را تشکیل می دهند. آن ها را مخلوط کرده تا 80 درجه حرارت می دهیم. این فاز سوم را برای تشکیل امولسیون به مخلوط اضافه کنید. 

و باز هم یادآوری می کنم مواد حساس مثل نگهدارنده ها را بعد از خنک شدن اضافه کنید.

پودر معدنی

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
عامل پراکندگی رنگدانه ها 2-5% روغن گیاهی، روغن معدنی
رنگدانه ها 20-60% ترکیب رنگدانه ای، اکسیدهای آهن و تیتانیوم دی اکسید
رنگدانه های ویژه 20-30% میکاها
پودرهای پرکننده 5-20% بیسموت اکسی کلراید، تالک، پودر میکا
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
ویتامین ها 0.1-1.0% ویتامین C اسید اسکوربیک
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

رنگدانه ها و پودرهای پرکننده را با مقداری روغن مخلوط کنید تا به یک پودر کاملا ریز و یکدست تبدیل شود. حواستان باشد که برای جلوگیری از ایجاد رگه ها باید ذرات رنگدانه حسابی ریز شوند.

سپس ویتامین ها، مواد نگهدارنده و سایر مواد را اضافه کنید و دوباره به خوبی مخلوط کنید تا یک پودر یکدست درست شود.

ساخت پودر مینرال

رژ لب

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
مواد ثبات دهنده 20-55% موم های طبیعی و مصنوعی
نرم کننده 25-70% روغن معدنی، روغن کرچک
رنگدانه ها 0.5-10% اکسیدهای آهن، میکاها
انتی اکسیدان 0.1-1% ویتامین E توکوفرول، BHT
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
ضد آفتاب 0.1-2.0% OM-Cinnamate
طعم 0.1-1.0% طعم دهنده های مختلف
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

موم ها را با نرم کننده ها مخلوط کنید و تا 80 درجه حرارت دهید. اغلب مجبور هستید که رنگدانه ها را جداگانه با نرم کننده های مایع مخلوط کنید. اگر امکانش بود از مخلوط های از پیش تهیه شده استفاده کنید و اگر نه سعی کنید تا حد ممکن رنگدانه ها را در مخلوط همگن کنید.

مخلوط شامل رنگدانه ها را می توانید به فاز اول وقتی که داغ است یا سرد شده اضافه کنید. بعد مخلوط گرم (10 درجه بالاتر از نقطه ذوب) را در قالب مناسب بریزید و داخل یخچال قرار دهید تا شکل بگیرد و سفت شود.

ریمل

مواد اولیه اجباری درصد معمول نمونه ماده اولیه
آب مقطر 10-40%  
امولسیفایر 3-10% گلیسیریل استئارات ، اسید استئاریک
مواد ثبات دهنده 7-20% موم های طبیعی و مصنوعی
غلیظ کننده 1-2% HE-Cellulose
نرم کننده 15-45% روغن معدنی، هیدروکربن ها
رنگدانه ها 1-10% اکسیدهای آهن، کربن سیاه
مواد اولیه اختیاری درصد معمول نمونه ماده اولیه
عوامل ضد آب 0.1-2.0% دی متیکون، کوپلیمر اکریلات 
مواد موثره 0.1-2.0% تقویت کننده های رشد مژه
عطر 0.1-1.0%  
نگهدارنده 0.1-1.0%  

موم ها و نرم کننده ها را مخلوط و با رساندن به دمای 80 درجه سانتی گراد ذوبشان کنید. رنگدانه ها باید اضافه شده و در این مخلوط روغنی پراکنده شوند.

غلیظ کننده های آب دوست مانند گام ها یا پلیمرهای مصنوعی را در آب گرم پراکنده کنید.(برخی از آن ها باید خنثی شوند) این فاز را حرارت دهید و با فاز روغنی ترکیب کنید تا امولسیون تولید شود.

در آخر

با 10 تا از فرمولاسیون های پایه در تهیه مواد کازمتیک آشنا شدیم البته یادتان نرود که آنچه برخی را به اوج صنعت کازمتیک می رساند فراتر از این حرف هاست و سال ها تجربه، دانش و مهارت خاص خود را می خواهد. به هر صورت امیدوارم این مقاله برای یک آشنایی کلی مفید باشد.

اگر هر یک از موارد توضیح داده شده را تست کردید یا فرمولاسیونی می دانید که می خواهید با بقیه ما شریک شوید، در کامنت ها برایمان بنویسید.

درباره نویسنده

ریحانه کیا

ریحانه کیا

ریحانه هستم؛ دانشجوی رشته داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دارنده مدال برنز المپیاد شیمی. معمولا مسائل را از زوایای مختلف بررسی و سعی می کنم به دیدی چندجانبه برسم تا افراد و مسائل را بهتر درک کنم. دوست دارم فراتر از مرز رشته تحصیلی ام قدم بگذارم و مطالب دیگری نیز یاد بگیرم. امیدوارم بتوانم آنچه را که یاد می گیرم، در عمل استفاده کنم.

0 نظر

ارسال نظر