راه اندازی کسب و کار بیوتکنولوژی

🧬مبحث: بیوتکنولوژی 📝مقاله قبلی: بر شانه غول‌ها؛ 5 شرکت برتر حوزه بیوتکنولوژی 📝مقاله بعدی: مارکتینگ در صنعت بیوتکنولوژی 💻مدرسه تکمیلی: مدرسه مقدماتی و پیشرفته بیوتکنولوژی 🖊شماره مقاله: 4

بیایید سری به اخبار صنعت بیوتکنولوژی بزنیم:

👈ایران بعد از کره و ژاپن رتبه سوم را در تولید بیوسیمیلارها دارد.

👈رونمایی از اولین داروی بیوسیمیلار ضد سرطان ایران

👈ایران تا سال 1404 باید با تولید 75 محصول، رتبه اول داروهای بیوسیمیلار را در جهان کسب کند.

همه‌ی این‌ها درست! اما کی قرار است دست از سر مهندسی معکوس برداریم و فکری به حال ساخت داروهای برند بیوتکنولوژی بکنیم؟

8 دارو از لیست 10 داروی پرفروش جهان به محصولات بیوتکنولوژی اختصاص دارد و همین گویای این موضوع است که چه فرصت‌های سودآوری در این حوزه وجود دارد.

پس به قول ژاپنی‌ها، اگر کسی کاری را انجام نداد، شما باید آن را انجام دهید.

فرض کنید بعد از مدت‌ها آزمایش و تحقیق به یک ایده خاص رسیدید و مشکلی که کسی حل نکرده را حل کردید.

حالا وقت آن رسیده که دست دست کردن را کنار بگذارید، ایده‌ خود را با دنیا شریک شوید و کسب و کار خود را راه‌اندازی کنید.

اما...

از کجا باید شروع کنید؟

ارزیابی مالکیت معنوی؛ نان شب دانشمندان بیوتکنولوژی!

در چندین سال پیش Celgene که حق ثبت اختراع تالیدومید را داشت، گفت که تالیدومید می‌تواند نکروز تومور آلفا را مهار کند. اما دلیلی برای این موضوع نداشت.

بعدها روبرت آماتو فهمید که تالیدومید از رشد رگ‌های خونی مرتبط با سرطان و تخریب ماکولا جلوگیری می‌کند.

همین باعث شد Holaday به روبرت آماتو کمک کند تا آن را ثبت اختراع کند! اما چه چیزی باعث شد که روبرت آماتو بتواند تالیدومید را که حق ثبت آن به اسم Celgene بود را به نام خود کند؟

Holaday در این باره توضیح داد:

آن یک پتنت ارزشمند نیست. چیزی که Celgene بیان کرد فقط یک روش را توصیف می‌کند اما ادعایی برای استفاده از آن ندارد.

حق ثبت اختراعی که او برای تالیدومید انجام داد بر اساس ادعاهای دانشگاهی بود که مربوط به منافع تجاری نمی‌شود. برای همین به اسم او ثبت نشد.

📕از این داستان چه می‌آموزیم؟

پیش از هر کار دیگر باید مالکیت معنوی (IP) محصول خود را به دست آورید. اگر مالکیت محصول را ندارید، در اصل هیچ چیز ندارید!

اولین نکته‌ای که باید چهار چشمی حواستان را به آن جمع کنید این است که بتوانید گذرنامه‌ی عبور از بخش ادعاها را دریافت کنید.

اگر تابحال پتنتی را خوانده باشید، میبینید که بخشی به نام ادعاها وجود دارد که در آن باید چیزی که محصول شما را خاص و جدید می‌کند را بیان کنید.

برای اینکه به سرنوشت Celgene دچار نشوید، این نکته را در ذهنتان حکاکی کنید که پتنت‌ها برای محصول معنا دارند نه روش!

💻در اینجا مالکیت فکری را با جزئیات بیشتری یاد بگیرید.

وکیل ثبت اختراع؛ یار غار محققان بیوتکنولوژی

میلیاردها دلار هزینه شوخی نیست! شما باید سرمایه‌گذاران را قانع کنید که ایده‌ی شما بی‌خطر است. علی‌الخصوص اگر جوانه‌ی ایده‌ی شما از دانشگاه زده شده باشد.

وکیل ثبت‌اختراع در این زمینه نقش سپری را دارد که از شما و سرمایه‌گذارتان در برابر خطراتی که با آن روبرو می‌شوید، محافظت می‌کند.

جاناتان دیویس وکیل ثبت اختراعات در اروپا دراین‌باره می‌گوید:

بنیان‌گذاران در تهیه یک داستان قانع کننده‌ی متمرکز بر یک یا دو محصول، مهارت کافی دارند. اما آن‌ها برای درک مالکیت معنوی یا قانون شرکت‌ها به کمک قابل توجهی نیاز دارند.

از آنجایی که منابع کافی ندارند، معمولا شواهد لازم را در کنار حق مالکیت معنوی قرار نمی‌دهند و برنامه کسب و کار با جزئیات ندارند.

اینجا همان جایی است که افرادی مانند من، مشاوران، وکلا و حسابداران با مشکلات زیادی در گرفتن یک جواب مشخص روبرو می‌شوند.

اما چگونه یک وکیل ثبت‌نام خوب استخدام کنیم؟

📝 جواب سوال خود را در این مقاله دریافت کنید.

اجازه دهید آخر این بخش را با یک داستان جذاب تمام کنم:

بازی با قوانین؛ برندی که حق ثبت اختراع خود را 7 سال افزایش داد!

سودآورترین داروی تاریخ. لقبی که تنها برازنده داروی هیومرا است!

همان‌طور که در قبلا آموختیم، به طور معمول 12 سال پس از تولید یک داروی برند و ورود آن به بازار، مخترع حق انحصاری فروش محصول خود را دارد.

بعد از به پایان رسیدن این حق، حکومت داروهای برند هم تمام می‌شود و داروهای بیوسیمیلار با قیمت پایین کم کم جای خود را در بازار پیدا می‌کنند.

اما برای مخترعان چندان راحت نبود که از قید سودهای کلان داروی humira بگذرند. برای همین قبل از تمام شدن پتنت روشی برای دور زدن قانون پیدا کردند. چگونه؟!

چند سال به انقضا حق ثبت اختراع humira در سال 2016 مانده بود که Abbvie سازنده‌ی آن ناگهان شروع به ثبت اختراع جدید کرد!

برای این کار شرکت Abbvie ده‌ها تغییر کوچک بی‌معنی در دارو و روش تجویز Humira صورت داد به طوری که بتواند شایسته دریافت حق ثبت اختراع جدید و انحصار 20 ساله باشد.

درخواست‌های ثبت اختراع مکرر باعث شد، برندی که سال 2016 قرار بود بساط خود را از بازار انحصاری جمع کند، تا سال 2023 در بازار جولان دهد.

این یعنی به مدت 7 سال، سالانه 38000 دلار هزینه بیشتر به بیمارانی که به این دارو نیاز دارند، هزینه تحمیل شد.

همین سو استفاده از حق ثبت اختراع در ایالات متحده باعث شد که بعد از این ماجرا به فکر تاسیس CAPA بیافتد.

📝با CAPA بیشتر آشنا شوید.

 

اگر سرچشمه ایده شما از دانشگاه است...

اگر از آزمایشگاه دانشگاه شروع به کار میکنید، صحبت با دفتر انتقال فناوری یا TTO دانشگاهی که دارای IP است، جزو قدم‌های اولی است که برای ثبت اختراع باید بردارید.

دفتر انتقال فناوری بعد از اینکه تکلیف مالکیت معنوی مشخص شد، به شما کمک می‌کند تا ریسک‌های محصولتان را برطرف کنید و به یک محصول باارزش برای سرمایه‌گذاری تبدیل شوید. پس از آن هم شما را به شرکای تجاری و سرمایه‌گذاران خطر پذیر یا VC معرفی می‌کنند.

به عنوان مخلص کلام باید بگویم این دفاتر نقش رابط بین سرمایه‌گذاران و دانشمندان را ایفا می‌کنند تا روند تجاری‌سازی در مسیر صحیح خود پیش برود.

همه چیز را مستند کنید، هیچ چیز نباید دور ریخته شود!

در کتاب بنویس تا اتفاق بیافتد تعبیر زیبایی از نوشتن وجود دارد:

اهمیت نوشتن و مستندسازی به حدی است که دیویس وکیل می‌گوید، می توانم به چیزی نگاه کنم و تقریباً بلافاصله بفهمم که آیا مخترعان به اندازه کافی آگاه هستند که به سمت تجاری سازی سوق پیدا کنند یا نه.

در واقع نوشتن ویترین شما از حدود 20 سال زحمتی است که صرف کردید تا یک ایده را به نتیجه برسانید.

بنابراین به عنوان یک دانشمند و بنیان‌گذار واجب است که داده‌ها و تفاسیر روش‌های تجربی خود را مستندسازی کنید تا دربرابر سرمایه‌گذاران بالقوه، وکلای ثبت اختراع و دانشگاهیان حرفی برای گفتن داشته باشید.

📝مستندسازی در ثبت‌اختراع به چه شکل است؟

حرکت از آکادمی به صنعت

همان‌طور که در راهنمای علاقه‌مندان کار در بخش R&D بیوتکنولوژی توضیح دادیم:

برخلاف دانشگاه که ممکن بود پروژه‌ها به یک مقاله محدود شود، در صنعت بر روی دستیابی به یک چیز ملموس قابل فروش متکی است.

یعنی اگر در پروژه‌های پژوهشی پیشرفتی حاصل نشود یا شرایط بازار تغییر کند یک پروژه لغو می‌شود.

برای اثبات ارزش پیشنهادی و علمی خود به صنعت باید یک بارش فکری درست و درمان برای پاسخ به سوالات زیر انجام دهید:

👈بیماران چه کسانی هستند و چه ارزشی به آن‌ها ارائه می‌کنید؟

👈بزرگترین ریسک و مانع آزمایشات بالینی است. چقدر طول می‌کشند، چقدر هزینه باید شود، چه کسی این کار را انجام می‌دهد؟

👈معیار تصمیمات برای قابل اجرا بودن یا نبودن چیست؟

👈احتمال موفقیت و ریسک شکست شما با در نظر گرفتن رقبا و سایر عوامل چیست؟

شکست بخورید!

یک دیالوگ ماندگاری از فیلم آخرین سامورایی هست که می‌گوید: مردی که هرگز اشتباه نکرده باشد، شایسته اعتماد نیست.

در صنعت بیوتکنولوژی هم همین جریان وجود دارد. شکست‌های بیشتر می‌تواند شما را به بهینه‌ترین روش ممکن برساند و محصول شما با آزمون و خطاهای بیشتر بیشتر مورد اعتماد قرار می‌گیرد.

Holaday در این باره می‌گوید:

تمام تلاشتان را بکنید تا زود شکست بخورید. آزمایشاتی را انجام دهید که نشان دهند، اشتباه می‌کنید. اين امر باعث مي‌شود كه يك ارزيابي علمي با دقت و كمتر مغرضانه انجام شود.

شما می‌توانید هر آنچه را بخواهید ثابت کنید و این اغلب کوچه کوری است که دانشمندان از آن می‌گذرند.زیرا در خرد خود شیفته می شوند.

مطالعاتی را انجام دهید که احتمالاً نشان می‌دهد شما درست نمی‌گویید و اگر نمی‌توانید نشان دهید که حق با شما نیست، این بدان معناست که احتمالاً حق با شماست!

با عینک سرمایه‌گذاران قدم بزنید.

پیتر لینچ که به عنوان افسانه‌ای در محافل سرمایه‌گذاری لقب گرفته به سرمایه‌گذاران می‌گوید:

اگر هیچ شرکتی را مطالعه نکنید، همان موفقیت را دارید که در یک بازی پوکر شرط بندی می‌کنید بدون اینکه به کارت‌های خود نگاه کنید.

برای همین سرمایه‌گذاران موفق می‌خواهند علم، هدف و استراتژی جدید یک شرکت را ببینند. آن‌ها میخواهند حقوق مالکیت معنوی قوی و یک تیم با مدیریت و مهارت در مرزهای پیشرفت ببینند و شما باید این بستر را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنید.

جذب سرمایه‌گذار را عمیق‌تر درک کنید: 📝5 راه برای جذب سرمایه 💻مراحل جذب سرمایه

تیم، قلب تپنده یک استارتاپ

بدون داشتن یک تیم مناسب هرچقدر هم سرمایه به خون کسب‌وکارتان تزریق کنید و به آن چاشنی‌ ایده‌ها خلاقانه بیافزایید بازهم آب از آب تکان نمی‌خورد.

تیم سنگ‌بنای یک کسب‌وکار است. در ابتدای مسیر تیم از 2-3 فرد مکمل همدیگر تشکیل می‌شود که از نظر دید و اهداف با هم هماهنگ هستند.

دنیای بیوتکنولوژی بخاطر پیچیدگی‌ها و ریسک‌هایش پر از دره‌های خطرناک است و شما بارها در مسیر کسب‌وکار با مرگ شرکت بیوتکنولوژی خود روبرو می‌شوید.

برای همین نیاز است تیمی بسازید که پایاپای شما در تمام پایینی و بالایی‌ها همراه باشد و از مسیر موفقیت منحرف نشود.

برای تیم‌سازی حتما مقالات زیر را بخوانید: 📝 کلید کار تیمی موفق چیست؟ 📝 چگونه تیم ورک مجازی بهتر ایجاد کنیم؟ 📝 چگونه تیم را توسعه دهیم؟

زیر و بم یک شرکت کوچک بیوتکنولوژی

حالا که ایده‌ی خود را به ثبت رساندید، سرمایه‌گذار جذب کردید و تیمی را دور هم جمع کردید، وقت آن رسیده که بیشتر وارد جزئیات یک شرکت بیوتکنولوژی و جایگاه‌های شغلی مورد نیاز آن بشوید.

این کتاب که در کانال تلگرام سورنا آکادمی به طور رایگان در اختیار شما گذاشته شده، می‌تواند شما را با انواع شغل‌های مورد نیاز در یک شرکت بیوتکنولوژی آشنا کند.

این همه کیبورد فرسایی کردم که در نهایت چه بگویم؟

تمام سخنان من در این مقاله در همین دو بیت از شعر نیما یوشیج خلاصه می‌شود که می‌گوید:

فکر را پر بدهید

و نترسید که از سقف عقیده برود بالاتر

بنابراین مسیر سنتی  را کنار بگذارید و با دید کارآفرینانه از ظرفیت‎‌های صنعت بیوتکنولوژی استفاده کنید.

🎁پیشنهاد آخر: اگر راه کارآفرینی را انتخاب کردید، علاوه بر افزایش دانش تخصصی در حوزه‌ی بیوتکنولوژی، مهارت‌های کسب‌وکار خود را هم با این مدرسه افزایش دهید.