بیایید قدم به قدم پیش برویم تا بفهمیم چگونه می‌توانیم وارد صنعت گیاهان دارویی شویم:
در این مقاله میخوانیم:
|
صنعت گیاهان دارویی چیست و چه فایده‌هایی دارد؟
صنعت گیاهان دارویی از کجا شروع شد؟
اولین داروهای دنیا از گیاهان دارویی بوده است و قدمت استفاده از گیاهان دارویی احتمالا به ابتدای خلقت بشریت برمی‌گردد. هنوز هم بسیاری از انسان‌ها در نقاط مختلف دنیا به وسیله‌ی داروهای سنتی و گیاهی خود را درمان می‌کنند و بسیاری از داروهای موجود در بازار دارویی به نحوی به گیاهان دارویی مرتبط می‌شوند.
فارماکوگنوزی چیست؟
انجمن فارماکوگنوزی آمریکا این کلمه را به این شکل تعریف میکند:" بررسی خواص فیزیکی، شیمیایی، بیوشیمیایی و بیولوژیک داروها و مواد اولیه‌ی دارویی که منشا طبیعی دارند و نیز جست‌وجو برای داروهای جدید با منشا طبیعی"
فایده‌‌ی دانستن گیاهان دارویی و فارماکوگنوزی چیست؟
امروزه شرکت‌های دارویی زیادی از فارماکوگنوزی برای بررسی و تولید داروهای جدید استفاده می‌کنند. بنابراین فرصت‌های زیادی در این حوزه برای دانشجویان و تازه فارغ‌التحصیلان وجود دارد.
فرصت‌های شغلی صنعت گیاهان دارویی
زمینه‌ی اشتغال در این صنعت
در ایران به علت تنوع گیاهان (حدود 8000 گونه گیاهی) که نزدیک به سی درصد آن جزو گیاهان دارویی هستند زمینه‌ی اشتغال در این صنعت بسیار فراهم است. از طرفی عموم مردم به علت تصور بی‌ضرر بودن داروهای طبیعی، تمایل بیشتری به داروهای طبیعی دارند. اما حدود 90 درصد داروهای موجود در داروخانه‌ها شیمیایی و سنتتیک هستند. بنابراین با اینکه کشور ما پیشینه‌ی طولانی در زمینه‌ی داروهای طبیعی دارد، اما در حال حاضر به فعالیت بیشتر در زمینه‌های مختلف صنعت داروهای طبیعی نیاز دارد.
فعالیت‌هایی مثل:
کازمتیک گیاهی (Herbal Cosmetic):
کازمتیک در واقع هر گونه فرآورده‌ای است که در تماس با سطح خارجی بدن شامل پوست، مو، دهان، صورت و دستگاه تناسلی قرار بگیرد و باعث تمیزی، بوی خوش و زیبایی شود. و زمانی که این فرآورده‌ها از پایه گیاه استخراج شوند وارد حوزه کازمتیک گیاهی میشنود.
مارکت کازمتیک گیاهی در جهان به علت افزایش آگاهی و تمایل به فرآورده‌های طبیعی و همچنین رشد روزافزون مارکت فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی به طور کلی، بازاری در حال توسعه و مناسب برای فعالیت‌های بیشتر است.
داروهای گیاهی (Herbal Medicine):
در ایران از 7000 سال پیش از میلاد مسیح، استفاده از گیاهان دارویی مرسوم بوده است و و بعدها نیز ابوعلی‌سینا، رازی و سایر دانشمندان ایرانی-اسلامی در کتاب‌هایشان از خواص بسیاری از این گیاهان دارویی نام برده‌اند و آنها را طبقه‌بندی کرده‌اند.
امروزه نیز صنایع بسیاری در حوزه‌ی تولید مواد اولیه از محصولات گیاهی و تولید فرآورده نهایی دارویی و مکمل در کشور وجود دارد و زمینه‌ی مساعدی برای فعالیت شرکت‌های مختلف در این حوزه وجود دارد. پس هنوز هم در این حوزه جای بسیاری برای خلاقیت و نوآوری و تحقیقات هست که دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط مانند داروسازی، گیاه‌شناسی و مهندسی کشاورزی می‌توانند در آن فعالیت کنند.
مهارت‌های لازم برای ورود به صنعت گیاهان دارویی
صنعت تولید داروی گیاهی مانند تولید داروهای شیمیایی دارای ضوابط و قواعدی است که باید قبل از ورود به این صنعت آن را بیاموزیم. در اینجا از چند مهارت ضروری برای وارد شدن به این صنعت صحبت خواهیم کرد:
مهارت‌های تحقیقاتی:
اگر علاقه‌مند به تحقیق و توسعه در مواد بر پایه‌ی گیاهان دارویی هستید، مهارت کار در آزمایشگاه‌های فارماکوگنوزی و یادگیری انواع روش‌های تحقیق و انواع منابع موجود در این درس می‌تواند برای شما مفید باشد. همچنین خلاقیت و نوآوری دو فاکتوری است که می‌تواند به شما در این مسیر کمک فراوانی کند.
ایده‌های جدید حتی می‌تواند به شما کمک کند شرکت خودتان را تاسیس کنید!
مهارت‌های تحقیقاتی شما می‌تواند در حوزه‌های زیر باشد:
- تجربه درحوزه‌ی شیمی گیاهان و فرآورده‌های طبیعی
- تجربه‌ی عملی در کار با مکمل‌های غذایی و فرآورده‌های آرایشی بهداشتی مثل محافظت‌کننده‌های پوست
- دانش عملی در جداسازی و استخراج مواد از مواد طبیعی
- دانش در حوزه‌ی شرایط مختلف حلالیت و دما در فرایندها
- دانش در حوزه‌ی گیاهان بومی مناطق مختلف و ویژگی‌های آنها
مهارت‌های کنترل کیفی:
برای تولید یک دارو با پایه‌ی طبیعی حتما باید فرایند تولید، استانداردسازی و کنترل کیفی به دقت انجام شود. بنابراین مشابه سایر بخش‌های صنعت تولید دارو و مکمل، فرایند کنترل کیفی نقشی اساسی دارد.
مهارت‌های مدیریت و توسعه فردی:
اگر قصد ایجاد شرکتی برای خودتان را دارید، این بخش مخصوص شماست. برای پیشرفت در حوزه‌های مختلف صنعت دارویی باید با انوع مهارت‌ها مانند خلاقیت، نوآوری، مدیریت منابع و نیروی انسانی آشنا باشید تا بتوانید در هر بخشی موفقیت کسب کنید. اگر دانشجو یا تازه فارغ‌التحصیل هستید می‌توانید با یادگیری این مهارت‌ها جایگاه خود را در صنعت دارویی پیدا کنید.
چگونه باید این مهارت‌ها را کسب کنم؟
همه‌ی مهارت‌هایی که در بالا گفته شد آموختنی است و شما می‌توانید این مهارت‌ها را از طرق زیر به دست آورید:
- کورس‌های آنلاین در حوزه مدیریت، صنعت داروسازی، فارماکوگنوزی و گیاهان دارویی
- فراگیری دوره PHD فارماکوگنوزی در دانشگاه
- گذراندن دوره‌های کارآموزی در شرکت‌های فعال در این حوزه
- انجام کارهای تحقیقاتی در زمینه‌ی گیاهان دارویی در دانشگاه
- دوره‌های حضوری در این زمینه‌ها
در آخر
خیلی از افرادی که وارد رشته‌ی داروسازی می‌شوند در اوایل کار تفکرات متفاوتی دارند. برای مثال بسیاری تمایل به خروج از کشور و ادامه تحصیل در دانشگاه‌های برتر دنیا دارند. برخی می‌خواهند در کارخانه‌های داروسازی مشغول به کار شده یا شرکتی تاسیس کنند. برخی هم می‌خواهند در ایران داروخانه‌های زنجیره‌ای راه بیندازند. اما سوال ما از شما واضح است: چرا بیش از ۹۰٪ این افراد در نهایت در داروخانه‌ها مشغول به کار می‌شوند و تنها کمتر از ۱۰٪ به آن چیزی که می‌خواهند می‌رسند؟ نتیجه‌گیری مقاله ما یک چیز است: اگر واقعا تصمیم جدی دارید در یک حوزه متمرکز شروع به مطالعه و کسب مهارت کنید.
|
این دوره‌ها برایتان مفید است: |
|
این مقالات برایتان جذاب است: |
سلام از مطلبتون استفاده بردم. ممنونم فقط یه اشتباه داشتید، در ایران 8000 گونه گیاه دارویی نداریم، بلکه از 8000گونه گیاهی. در ایران، 2300 گونه گیاه دارویی داریم. موفق باشید
سلام ممنون از توجه شما، بله اشاره درستی بود. اصلاح شد