طبق آمار در ایران و سایر کشورها اولویت اول اکثر فارغالتحصیلان رشتهی داروسازی کار در داروخانه است. به همین دلیل کلید موفقیت در این حوزه، تواناییها و دانشی است که شما را از سایرین متمایز میکند و باعث میشود از رقبا پیشی بگیرید.
همچنین داروسازها یکی از مهمترین اعضای نظام سلامت هستند. بیماران پس از مراجعه به پزشک با یک نسخه از داروهای تجویزیT متناسب با شرایط و علائم بیماری خود به سمت داروخانه روانه میشوند. اینجاست که داروساز باید وارد عمل شود و علاوه بر ارائهی مشاورههای دارویی، داروهای تجویز شده را بررسی کند، درصورتیکه بیمار نیازمند داروهای ترکیبی باشد، آنها را تولید کند و به همراه سایر داروها به بیمار عرضه کند.
ممکن است این کارها در نگاه اول در حد برداشتن یکسری اقلام از روی قفسههای داروخانه و تحویل آن به بیمار، آسان به نظر برسند اما درواقع مسئولیتی بسیار خطیر بر روی دوش داروساز قرار میدهند؛ زیرا هر اشتباه و خطایی که در این مراحل ایجاد میشود ممکن است در نهایت مرگ و یا زندگی بیمار را تعیین کنند. همچنین مهارتهای ارتباطی داروساز با مراجعین به داروخانه نیز در این شغل از ملزومات است.
با تمامی این تفاسیر اگر داروساز هستید و از قضا دوست دارید در داروخانه مشغول به کار شوید و در کارتان هم موفق باشید، باید علاوه بر دانشی که از دانشگاه با خود به همراه میآورید به فکر پرورش تعدادی مهارت دیگر که مسیر موفقیت را برای شما هموارتر میکنند نیز باشید. پس بیایید چند مورد از این مهارتها را با هم بررسی کنیم.
1. دقت عمل
در حوزهی داروسازی، همیشه دقت به جزئیات حرف اول را میزند. درواقع مرگ و زندگی بیماران در گرو این مسئله است و به همین علت جای هیچگونه اشتباهی در این مورد نیست. به عنوان مثال، تجویز نوع اشتباه انسولین به یک بیماری دیابتی ممکن است مرگآفرین باشد. حال ممکن است خطا در خواندن دستخط پزشک اتفاق افتاده باشد، یا در وارد کردن اطلاعات در کامپیوتر و یا در اندازهگیری مواد اولیهی مورد نیاز برای ساخت داروهای ترکیبی. در تمامی این مراحل دقت بسیار ضروری است.
2. صحت عمل و معتمد بودن
داروسازان بخشی از نظام سلامت کشور را تشکیل دادهاند و بیماران برای دریافت مناسبترین روش درمانی به آنها اعتماد میکنند. بعضی مواقع پزشکان فراموش میکنند داروها را از حیث تداخلات دارویی بررسی کنند؛ گاهی پرستاران هنگامی که نسخهی الکترونیک را وراد سیستم میکنند، دچار خطا میشوند. داروسازان مانند کسانی که بازنگری نهایی یک مقاله را انجام میدهند باید در صورت مشاهدهی هرگونه خطا یا اشتباه در نوع دارو و یا میزان دوز تجویز شده، با اعتماد به نفس دربارهی آن از پزشک یا پرستار مسئول سوال کنند تا در صورت نیاز تغییرات لازم را در نسخه اعمال کنند. حتی درصورتیکه میدانند برای داروی تجویز شده در نسخه، جایگزینی با همان کیفیت اما با قیمت کمتر وجود دارد با صلاحدید پزشک، آن را به بیمار معرفی کنند.
3. دانش ریاضی و تسلط بر علوم پایه
این مورد ممکن است بسیار بدیهی به نظر برسد، اما گاهی میزان اهمیت تسلط بر این مهارتها و علوم نادیده گرفته میشود. از کارهای سادهای مانند شمارش تعداد قرصها گرفته تا موارد پیچیدهتر مانند محاسبهی دوز مناسب هنگام ساخت فرآوردههای ترکیبی همگی نیازمند مهارتهای ریاضی هستند. همچنین داروسازان باید دانش کافی و درک عمیقی از سایر علوم پایه نظیر زیستشناسی و شیمی داشته باشند تا بتوانند با تحلیل اطلاعات و دانششان، اطلاعات جدید و پیچیدهی به روز شده را با اطلاعات پیشین خود ادغام کنند.
4. مهارتهای روابط بینفردی
در بعضی مواقع، پزشکان صبر و شکیبایی مورد نیاز برای پاسخگویی به تمامی سوالات بیماران خود را ندارند. این مسئله ممکن است باعث عصبانیت بیمارانی شود که مجبورند برای دریافت توضیحات مربوط به نسخههای خود مدتها منتظر بمانند. پرورش مهارتهای ارتباطی بینفردی برای مدیریت اینگونه شرایط، نیارمند صبر، سیاست و شوخ طبعی است. برای جلوگیری از بروز هرگونه تنش و انجام مسئولیتها به بهترین نحو، توانایی داروساز برای آرام کردن احساس خشم و بیتابی بیماران یک ویژگی حیاتی است.
5. مهارتهای ارتباطی
این ویژگی یکی از کلیدیترین لازمههای شغل داروسازی است. داروسازان باید بتوانند منظور خود را به وضوح به بیماران و مراجعین منتقل کنند. تمامی نکات مربوط به زمان و مقدار مصرفی هریک از داروها را به شفافترین شکل ممکن برای مراجعین توضیح دهند و از اینکه بیمار تمامی موارد را به طور کامل متوجه شده است اطمینان حاصل کنند. گاهی اوقات توضیح دربارهی دلیل تجویز بعضی داروها و همچنین عوارض جانبی آنها کار بسیار سختی است. در این مواقع داروساز باید از مهارتهای ارتباطی خود بهره ببرد تا بتواند منظور خود را به روشنی بیان کند.
6. توانایی دفاع از حقوق بیماران
گاها داروسازان درگیر مشاجرههایی با شرکتها و موسسات بیمه میشوند؛ به خصوص مواقعی که شرکتهای بیمه از پوشش بعضی داروهای موردنیاز بیماران سر باز میزنند. داروسازان موظفند در صورت رخ دادن پیشآمدهای این چنینی از حقوق بیماران دفاع کنند تا حقی از آنها ضایع نشود.
7. مهارتهای مدیریتی
بسته به مقام داروساز و ساختار داروخانهی مورد نظر، داروسازان ممکن است مسئولیت سرپرستی تکنسینها و سایر کارکنان داروخانه را برعهده داشته باشند. مدیریت و آموزش صحیح این افراد، ارتباط مستقیمی با مهارتهای مدیریتی شخص داروساز دارد. همچنین برای مدیریت مسائل مالی و امور مربوط به مستندسازی و ... نیز این مهارتها مورد نیازند.
8. توانایی انجام چندین کار به صورت همزمان
داروسازان نه تنها در حال انجام مسئولیتهایی هستند که درست اجرا شدن آنها مرگ یا زندگی بیماران را تعیین میکنند، بلکه همزمان با آن درحال جواب دادن به تماسهای تلفنی، پاسخگویی به سایر بیماران و اطمینان حاصل کردن از رعایت تمامی پروتکلهای رگولاتوری هستند. همهی این کارها باید در یک زمان و با اعمال بالاترین دقت و صحت انجام شوند.
9. سیاست در رفتار
هر از چند گاهی، داروسازان با افرادی مواجه میشوند که بدون همراه داشتن نسخهی معتبر، تقاضای دریافت داروهای دارای محدودیت را دارند. برخی از این بیماران، به خصوص بیمارانی که مبتلا به اعتیاد هستند، ممکن است دربرابر مقاوت داروسازان به عرضهی اینگونه داروها به فرد، از خود رفتارهای پرخاشگرانه نشان دهند.
داروسازان باید بتوانند در این مواقع مسئله را به گونهای رفع و رجوع کنند که حق هیچکدام از طرفین پایمال نشود. این کار نیازمند سیاست، توانایی قضاوت صحیح و قابلیت حفظ خونسردی همراه با تلاش برای حفظ ایمنی فرد بیمار، دیگر کارکنان و سایر بیماران و مراجعین میباشد.
10. توانایی اولویتبندی درست
داروسازان باید بتوانند موقعیتهای مختلف را به خوبی تجزیه و تحلیل کنند و به سرعت تصمیماتی مطابق با شرایط جدید و متغیر بگیرند. به عنوان مثال، به نظر شما بررسی نسخهی چه کسی بر دیگران ارجحیت دارد – بیماری که حدود 10 دقیقه منتظر دریافت داروهای خود است یا مادری که هراسان و با یک نوزاد بیمار در بغل، دو فرزند خردسال دیگر خود را کشان کشان به سمت شما میآورد؟ تلاش برای به تعادل رساندن احساسات با منطق و عدالت در هنگام تصمیمگیری یکی از وظایف دشوار داروسازان در داروخانههاست؛ اما یکی از تواناییهای بسیار پراهمیت برای اولویتبندی اقدامات است.
11. ذهن تحلیلگر
حتی اگر دانش زیادی دربارهی مکانیسم عمل داروها در بدن و تاثیر هرکدام بر بافتهای مختلف و همچنین سایر داروها داشته باشید، باز هم امکان ندارد دربارهی همه چیز اطلاع داشته باشید. داروسازان باید بتوانند با استفاده از ذهن تحلیلگر خود و با کمک از منابع علمی موجود، شرایط هر بیمار را به خوبی بسنجند تا بتوانند بهترین تصمیمات را در درابطه با تجویز داروهای موثر و با کارایی بالا به بیماران اتخاد کنند.
12. مهارت مشاوره دادن
با وجود سرعت بالایی که این شغل مطابق با آن پیش میرود، داروسازان باید بتوانند زمان کافی را برای توضیح کامل و واضح داروهای تجویز شده به هر بیمار صرف کنند و تمامی اثرات و عوارض این داروها بر شرایط و حالات جسمی و روحی بیمار را برای او توصیف کنند. به عنوان مثال اگر بیماری مدام فراموش میکند تعدادی از قرصهای خود را مصرف کند، یک داروساز باید با صحبت کردن با او و گرفتن شرح حالی کامل از شرایط بیمار، علت ریشهای این فراموشی را بیابند و بهترین راهحل برای آن را به بیمار عرضه کنند.
13. شم اقتصادی
همانطور که پیشتر گفته شد، داروسازان باید بتوانند برای مدیریت منابع و بودجه، سفارش بار جدید و مدیریت سایر هزینهها مانند حقوق سایر کارمندان تصمیمات درستی را اتخاذ کنند. این کار نیازمند داشتن اطلاعات و دانش کافی در حوزههای مدیریت مالی، حسابداری و قوانین مربوط به مالیات میباشد.
14. قابلیت منتورینگ و آموزش
داروسازان باید توانایی آموزش و انتقال دانش و تجربهی خود به کارآموزان و تکنسینهای داروخانه را داشته باشند. به عنوان مثال در کشور انگلستان هر داروساز باید به مدت 52 هفته دورههای آموزش منتورینگ بگذراند تا یه او اجازه داده شود در داروخانهها فعالیت داشته باشد.
15. هشیاری و خودآگاهی
مانند سایر کارکنان حوزهی سلامت، داروسازان نیز باید بدون در نظر گرفتن عقاید شخصی پایبند به اصول اخلاقی و کاری باشند. داروسازان باید نیازهای بیماران و مراجعین را بالاتر از نیازهای شخصی خود قرار دهند.
سخن آخر
در این مقاله سعی شد تعدادی از ویژگیهای مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک داروساز موفق در داروخانه را بررسی کنیم. پرورش و توسعهی این مهارتها و خصوصیات به شما کمک میکنند نسبت به سایر متقاضیان کار در داروخانهها در خود تمایز ایجاد کنید. همچنین با توجه به این که در این شغل شما فرصتی برای خطا کردن ندارید، در صورتی که بر این مهارتها تسلط کامل داشته باشید میتوانید با جلب اعتماد بیماران، مراجعین و سایر کارکنان داروخانه احتمال موفقیت خود را در این حرفه بیشتر کنید.
درصورتیکه علاقهمندید دربارهی مهارتهای مورد نیاز برای داروسازان شاغل در داروخانهها علیالخصوص مهارتهای ارتباطی و مدیریتی اطلاعات بیشتری کسب کنید، پیشنهاد میکنم به مقالات زیر نیز سر بزنید:
0 نظر