چه شیر خشکی میتواند مانند شیر مادر نیازهای تغذیهای کودک را فراهم کند؟
سال ۱۸۶۶ میلادی بود که یک داروساز سوئیسی به نام "هنری نستله" با استفاده از ترکیبات مختلف شیر گاو، آرد و شکر، غذایی جایگزین را برای نوزادانی که به دلایل متعدد از شیر مادر محروم بودند، فراهم کرد. محصولی که اکنون به طور گسترده و فزایندهای در دنیا استفاده میشود و یک بازار 70 میلیارد دلاری را به خودش اختصاص داده است.
انتخاب اینکه کودک با شیر مادر یا شیر خشک تغذیه شود، امروزه یکی از بزرگترین دغدغههای والدین است. دغدغهای که برای تصمیمگیری هر چه بهتر به مشاوره با پزشک متخصص کودکان کشیده میشود و البته پزشک نیز برای انجام هر توصیهای نگرانیها و دغدغههای خودش را دارد. او تلاش میکند بهترین راهکارهای تغذیه ای برای سلامت و رشد نوزاد را پیش پای والدین بگذارد.
اگرچه پزشکان معتقدند که شیر مادر بهترین انتخاب غذایی برای نوزادان است، اما ممکن است شیردهی برای همه مادران امکانپذیر نباشد. برای بسیاری تصمیم به تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک بر اساس سبک زندگی و شرایط خاص پزشکی آنها صورت میگیرد. برای مادرانی که نمیتوانند شیردهی کنند و یا به هر دلیلی تصمیم میگیرند که این کار را انجام ندهند، شیرخشک یک گزینه سالم است که میتواند مواد مغذی مورد نیاز نوزادان را برای رشد فراهم کند.
پزشکان چگونه و با در نظر گرفتن چه نکاتی برای گرفتن درستترین تصمیم و بهترین انتخاب به والدین کمک میکنند؟
شیرخشک شامل کلیه اجزای سازنده ملکولی مورد نیاز کودک برای رشد است، حتی گاهی با مزایا و فواید بیشتر. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است والدین امروزی برای تغذیه کودک خود شیر خشک - به تنهایی یا به عنوان مکمل شیر مادر – را انتخاب کنند. حتی بسیاری از والدین دریافتهاند که کودک آنها ممکن است به چیزهایی بیش از آنچه فقط با شیر مادر تأمین میشود، نیاز داشته باشد.
دکتر سارا سو بیک، متخصص اطفال در مرکز تغذیه کودکان آرکانزاس میگوید که بسیاری از والدین در تولید شیر کافی برای نوزادان خود مشکل دارند و یا حمایت اجتماعی و روانی مناسبی برای انجام شیردهی ندارند. او میگوید: "امروزه شیردهی بسیار سخت است و متاسفانه به ندرت برای کسی آسان است. بعضی از نوزادان به علت داشتن معدههای حساس یا بیماریهای متابولیکی نیاز به رژیم غذایی خاصی دارند. با توجه به این دلایل شیرخشکها میتوانند یک راه حل مفید و مطمئن باشند. |
سازمان بهداشت جهانی (WHO) تغذیه تنها با شیر مادر برای 6 ماه اول زندگی و ادامه شیردهی تا دو سال یا بیشتر را توصیه میکند. اما آیا این امر در واقعیت هم برای همه مادران امکانپذیر است؟
شیر خشکهای متنوع و انتخابی که کار را کمی دشوار کرده است!
به سختی میتوان در قفسه غذای کودک و شیر خشک هر داروخانه یا فروشگاه، نمایش رنگارنگ و متنوع این محصولات را نادیده گرفت. بر طبق دادههای ارائه شده در یک سمینار سرمایهگذاران شرکت نستله در سال 2019، انتظار می رود بازار تا سال 2023 به بیش از 92 میلیارد دلار در جهان گسترش یابد و این نشاندهندهی رشد فزایندهی مصرف شیر خشک در جهان است.
شیرخشکهای مخصوص نوزادان به صورت پودر در انواع فرمولاسیونها فروخته میشوند. در حالی که بیشتر این محصولات حاوی اجزای اساسی یک شیر خشک هستند بسیاری از برندها بر وجود مواد خاصی در ترکیباتشان تاکید دارند تا موجبات تغذیه کافی نوزادان از طریق یک فرمولاسیون ایمن و پایدار را فراهم کنند.
پزشکان چه شیر خشکی را به والدین توصیه میکنند؟
به طور کلی شیر خشک به عنوان یک جایگزین کامل برای شیر مادر برای تأمین نیازهای غذایی کامل نوزادان زیر 12 ماه طراحی شده است. در سطح بینالمللی، اجزای مورد نیاز شیر خشکها توسط Codex Alimentarius (یک برنامه مشترک استاندارد غذایی که توسط سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد و WHO نظارت میشود) تنظیم میشود.
توصیههای Codex بیش از 30 ماده غذایی لازم برای شیرخشک از جمله ویتامینها و مواد معدنی را شامل میشود. اما سه ماده اصلی تشکیل دهنده چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها هستند. عناصر اصلی ساختمانی که این انسانهای کوچک برای رشد و نمو نیاز دارند.
به طور مثال Codex مشخص میکند که شیر خشکها باید 1.8-3.0 گرم پروتئین، 4.4-6.0 گرم چربی و 9.0-14.0 گرم کربوهیدرات (به طور خاص لاکتوز یا گلوکز) در هر 100 کیلوکالری داشته باشند که این معادل یک وعده معمولی شیرخوار است. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) نیز توصیههای مشابهی دارد.
پزشکان میتوانند با مراجعه به گایدلاین Codex و مطابقت دادن آن با جداول ترکیبات هر شیر خشک از دقیق و کافی بودن هر یک از ترکیبات شیر خشک اطمینان حاصل کنند.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/infant-and-young-child-feeding
http://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius
باید در نظر داشت که نوزادان علاوه بر عناصر اصلی سازنده رژیم غذایی به مکملهای ویتامین و مواد معدنی نیز احتیاج دارند. حتی نوزادانی که از شیر انسان تغذیه میکنند به منبع ثانویه ویتامین D احتیاج دارند که یک ماده مغذی مورد نیاز در شیر خشکها به همراه سایر فاکتورها و الکترولیتها است. |
از میان عناصر، آهن یکی از مهمترین مواد مغذی است. از آنجا که ذخایر آهن نوزادان طی چند هفته پس از تولد تمام میشود، نوزادان در رژیم غذایی خود نیاز به مکمل حاوی آهن دارند. در آمریكا FDA توصیه میکند كه همه شیر خشکها بین 15/0 تا 3/3 میلیگرم آهن در 100 كیلوكالری داشته باشند، محدودهای كه توسط آكادمی اطفال آمریكا توصیه میشود. Codex حداقل آهن را 0.45 میلیگرم در هر 100 کیلوکالری در نظر میگیرد.
تلاش دانشمندان و دستیابی به شبیه ترین شیر خشک به شیر مادر
دکتر سوبیک میگوید: "آنچه در مورد شیر مادر وجود دارد این است كه این شیر برای هر نوزاد متفاوت خواهد بود". به این دلیل که شیر انسان شامل میکروبها و آنتی بادیهای والدین است که در طول زندگی نوزاد - و حتی در یک دوره تغذیه واحد - تغییر میکند. احتمالاً تهیه شیر خشکی كه تمام کیفیت شیر انسان را به طور کامل دارا باشد غیر ممکن است. با این وجود دانشمندان و شرکتهای تولید کننده شیر خشک به طور فعال در تلاشند تا شکاف بین شیر خشک و شیر مادر را تا حد امکان کاهش دهند. از جمله:
◾ جیم ریچاردز دانشمند علوم تغذیه میگوید یکی از راههای انجام این کار استفاده از اسید دوکوزا هگزانوئیک (DHA) و اسید آراشیدونیک (ARA)، دو اسید چرب غیر اشباع چند زنجیرهای است که در شیر مادر یافت میشود. محققان دریافتهاند که هر دو این ترکیب برای رشد مغز در سال اول زندگی مهم هستند و همچنین با افزایش قدرت بینایی در نوزادان ارتباط دارند. شیر خشکهایی که شامل DHA و ARA اند برای والدین مثل"پاداش" هستند.
◾ همچنین بر طبق استانداردهای Codex و FDA همه شیر خشکها باید حاوی اسید α- و γ-لینولئیک باشند که نوزاد بتوند از طریق آن DHA بسازد.
◾ ماده افزودنی دیگری که برخی برندها نیز تبلیغ میکنند الیگوساکارید شیر انسان (HMO) است. استیون تاونسند شیمی دان ارگانیک در دانشگاه وندربیلت، تیمی را هدایت کرد که نشان داد این کربوهیدراتهای پیچیده با ایجاد باکتریهای سالم در روده نوزادان به عنوان پروبیوتیک در شیر انسان عمل میکنند که میتوانند به داشتن سیستم ایمنی قویتری کمک کند.
و اما پزشک...
اینکه مادران برای تغذیه کودک از شیر خود، شیر خشک و یا ترکیبی از هر دو استفاده کنند، تصمیمی است که با در نظر گرفتن موارد بسیاری از جمله شرایط مادر، شرایط کودک، وجود شیر خشک مناسب و در نهایت توصیه و هدایت پزشکان اتخاذ میشود.
دکتر سو بیک میگوید کار او همکاری با والدین برای یافتن بهترین گزینه است. "اولویت اول من اطمینان از رشد و نمو نوزاد است". |
تصمیمی که هدف اصلی آن تداوم رشد و سلامت کودک در بهترین حالت است و دانش پزشکان در این راستا به هر چه بهتر شدن این شرایط برای والدین کمک شایانی میکند.
بسیار توصیف وبیان خوبی بود منبا مقاله ثوانستمارتباطبرقرار. بریم