بیزینس مدل با بیزینس پلن چه تفاوتی دارد؟

گاها پیش آمده با خودتان فکر کنید که آیا روزی می رسد که من کسب و کارم را شروع کنم و بدون داشتن هیچ دغدغه و مشکلی راه درست خودم را پیش ببرم و به اهداف خودم برسم؟ جواب این سوال قطعا بله خواهد بود اگر به خودتان و راهی که قرار است شروع کنید ایمان داشته باشید و شناخت درستی از راه و اهدافتان داشته باشید، قطعا شدنی است.

حتما با دوره های آموزشی و مقالات مدرسه کسب و کارهاروارد آشنایی کم و بیش دارید؛ افرادی که علاقه به مدیریت و کسب و کار دارنذ، قبل از شروع هر اقدامی در این حوزه باید با آگاهی کافی قدم در مسیر درست بگذارند که یکی از منابع اصلی برای آموزش و یادگیری اصول مدیریت و کسب و کار استفاده از این دوره ها و مقالات منتشره مدرسه کسب و کار هاروارد است . در این مقاله قرار است راجع به دو کاراکتر مهم و موثر در حوزه مدیریت و کسب و کار صحبت کنیم و به تفاوت بینشان اشاره کنیم پس با ما همراه باشید.

بیزینس مدل چیه و به چه دردی میخوره؟

هر کسب و کاری برای خودش باید یک مدل تعریف کنه؛میگین منظورم از مدل یعنی چی و چرا باید اینکارو کنه؟ بیایین با یه مثال براتون این قضیه رو بیشتر باز کنم. شرکت داروسازی عبیدی رو در نظر بگیرین با شتابدهنده پرسیس ژن. آیا شکل و شمایل کلی فعالیت این دو شرکت شبیه به هم هستن؟ آیا اهدافی که هر کدام از این شرکت ها دنبال می کنن شبیه به هم هستند؟ آیا ساختاربندی و بخش های مختلف موجود در این دو شرکت شبیه به هم هستند؟

قطعا نه، و علت این تفاوت در مدل بیزینسشون هستش. بیزینس مدل در واقع شکل و شمایل کسب درآمد و سود و فعالیت ها رو تعیین میکنه اما نیازی به بیان جزئیات نداره و فقط به کلیات بیزینس از جمله نوع درآمدزایی، نوع پشتیبانی، نوع مشتری، نوع سرمایه گذار، مارکت موردنظر،... اشاره می کنه.

بیزینس ها معمولا بیزینس مدلشان را به صورت یک بوم بزرگ در یک بخشی از شرکت که جلوی چشم افراد مهم و تاثیرگذار شرکت باشه نصب میکنن تا برای مدتی که در نظر دارن مدام جلوی چشمشون باشه تا تو تصیم گیری ها بتونه کمکشون کنه. به ندرت پیش میاد بیزینسی، مدل کار خودشو تغییر بده و اگر این اتفاق بیوفته میتونه نشات گرفته از تغییر شرایط جامعه و اوضاع موجود باشه. تصمیم به تغییر مدل بیزینس ریسک بسیاری رو میطلبه وغالبا افراد کمالگرا و ریسک پذیر با هدف افزایش شیب رشد بیزینسشون، به تغییر مدل بیزینس فکر میکنن.

یک نمونه از بوم بیزینس مدل رو مشاهده میکنید که در بیزینس مدل برخلاف بیزینس پلن به کلیات اشاره میشه و به ندرت به جزئیات توجه میشه. عناصری که در بوم بیزینس مدل بهش اشاره میشه میتونه شامل شركاى كليدى، مشتريان، ارزش پيشنهادى، فعاليت‌هاى اصلى، منابع اصلى، ارتباط با مشترى، كانال توزيع، جريان درآمدى، ساختار هزينه‌ها باشه.ی

بیزینس پلن چیه و به چه دردی میخوره؟

اسم دیگه بیزینس پلن، طرح تجاری هستش که در واقع یک سند یا نوشته رسمی از تمام کارها و اهداف کوتاه مدتی است که شما قراره در طی یک یا چند سال انجام بدین به نتیجه پیش بینی شده از روی این بیزینس پلن، برسین. معمولا شرکت ها بیزینس پلنشون رو پنج ساله یا سه ساله می نویسن.

بیزینس پلن به كسب و كارها درباره محصولات و خدمات، چگونگى به دست آوردن پول، رهبرى و مديريت منابع انسانى، تامين مالى، مدل‌هاى عملياتى و ديگر جزئياتى كه براى رسيدن به موفقيت ضرورى هستن، رو به طور مفصل توضيح مى‌ده.

اين طرح رو بى‌اهميت تلقى نكنيد حتى اگر كسب و كار كوچک و جديدى دارين چون اين پلن‌ها به راحتى مى‌تونن سه تا پنج سال بعدى شركتتون رو پوشش بدن و در هر صورت براى تامين بودجه اصلى، مهم و اساسى هستن.

حوزه‌هاى اصلى يک بیزینس پلن که میتونه این موارد رو کاور کنه شامل موارد زیر هستن:

• چكيده برنامه اجرايى
• شرح شركت
• محصولات و خدمات
• برنامه بازاريابى
• برنامه عملياتى
• مديريت و سازمان
• برنامه مالى
• پيوست‌ها

حالا فرق این دوتا چیه؟

ممكنه براى كسانى كه از دور به اين دو اصل نگاه مى‌كنن، شباهت‌هاى زيادى بينشون پیدا کنن به طورى كه نتونن تفاوت اين دو اصل و نقشى كه هر يک به عهده دارند رو تشخيص بدن اما بايد بدونید براى داشتن كسب و كارى موفق و رسيدن به نقاط بالاى ترقى، اين دو با يكديگر ارتباط مستقيم دارن و درک هردو برای شمایی که این مقاله رو میخونی مهمه.

اگه بخوام با زبون ساده تر براتون بگم، بیزینس مدل در مرکز بیزینس پلن قرار گرفته و تمام فعالیت ها و استراتژی هایی که در طی یک یا چند سال در بیزینس پلن مطرح شده،  حول محور بیزینس مدل خاص اون شرکت انجام میشه.

بیزینس مدل  نحوه قرارگیری شرکت در زنجیره ارزش صنعت خود و نحوه سازماندهی روابط خود با تأمین کنندگان ، مشتریان و شرکایش رو جهت تولید سود بیان میکنه اما بیزینس پلن این موقعیت رو در یک سری اقدامات استراتژیک ترجمه می کنه و تأثیر مالی اونا رو بررسی میکنه.

سخن پایانی

در اين مقاله سعى شد در مورد بیزینس پلن و بيزينس مدل و تفاوت‌هايى كه با يكديگر دارند ، بحث شود. لازمه بدونید كه اين دو به هم وابسته ان و اگر مدل كسب و كارتان رو عوض كنين، بايد بیزینس پلنتون رو هم  تغيير بدین. با اينكه كل طرح ممكنه نياز به تغيير نداشته باشه، اما ممكنه لازم بشه در تعداد كاركنان، تجهيزات ، مكان و يا بازاريابى تغييراتى اعمال كنيد. رعايت اين دو اصل براى كوچكترين كسب و كارها هم ضرورت داره.